Bung-8

 Kid Rodelo by Louis L'Amour

BUNG RIATNA

Gopher-a thlak tura thawm nei manglo leh fimkhur taka Nora-i chevel thawmah chuan Rodelo-a chu a rawn harh zawk a.

"Keimah chauhin ka nia, Gopher, ka ven hun a ni ve ta," a han ti a. 

"A ngai ve kher hlei nem, ka pi. Ka ti thei reng  a lawm."

"I theih lai hian mut va tum mai rawh. Naktuk lam chu a hrehawm leh viau ka ring."

"Nangni ang hmeichhe zahawm tana ka tih theih zawng ti ve nia inhriatna ka nei hi nuam ka ti khawp a sin,"

"Nilo ... Chawlh I mamawh a lawm. Chuan, Gopher, tui kha a tam thei ang ber in ang che aw. Chu chu Dan-a’n thurawn min pek ṭhin dan a nia."

Gopher-a  lo ding chhuak mek chu Rodelo-a chuan a lo hmu reng a. Zawi sapa a ṭawng pawh chu a hre thei a. "Ka ngaina a ni, ka pi — kha pa Rodelo-a kha, Mi pangngai tak a niin ka hria. Amah anga mi rilru tluang-tlam ṭha hi ka la hmu ngai lo.."

"Tanin a tâng tawh mihring a ni tlat."

"Mahse, tihsual a nei hleinem, Ka pi!" Gopher-a chuan a lo ti vat a. 

"Mi tupawhin an hria alawm. Joe-a’n kha rangkachak a rûk ai vel khan engtin emaw Joe a nen hian an intawng fuh a. Joe-a nen hian inthurual niin mi ngaihdan tlanglawn chu a ni a. Mahse, chutiang chu a ni lo. Tanin chhungah pawh khan hemi chungchang hi chu Joe-a’n vawi tam a  sawi ka hre tlat. Rodelo-a chunga thil thleng kha a fiamthu thawh fuh pawl tak niin a sawi ṭhin tlat a ni,"

Gopher-a chu a han ngawi deuh vang vang a. Chutah, a sawi zawm zel a, "Joe-a khan Rodelo-a kha sawi fihlim thei reng a ni a. Mahse chutiangin a ti ta si lo a nih kha. Enteh, ka hriat dan chuan Joe-a kha mi hlawh tur pawisa a ruk nen khan a relh bo va, kawnglakah Rodelo-a teivâk chu va finin an kal dun ta a. Rodelo-a chuan sum chu rûk a ni tih bak hriat a nei lo a. Mahse, thuneitute chuan telve na neiah an ngai ta tlat a ni."

"Va chawl hahdam hlek thei la a ṭha zawk ang, Gopher," Nora-i chuan a han ti a. "Naktuk chu a lumin ni a rei leh dawn a nia."

Dan Rodelo-a chu ngawi rengin a mu a. A ṭha e, Gopher-a chuan a hrilh ta chu a ni a, Gopher-a  hian dawt a sawi avangin engmah hloh leh hlep tur a nei chuanglo tih hriain, a hnen aṭanga hria a nih chuan a ring thei mahna. Hre lo mah se pawi a ti hranlo nain, a hre ta chu a lawm viau tho va. Thil laihchhuahna hmuna mite ho pawhin rukru a nih an ring vek bawk si.

Nghar mut an tih ang deuh reuh hian engemaw chen chu a han let rên râwn a. Chutah a puansin hnuaiah chuan han zimar a, a ralthuamte chu a han inbel ta a. Tuikhur lamah chuan kal pheiin, tui chu a han in leh khawlh khawlh a. Zan boruakah chuan Sihal te chu an û rawng rawng a, a han ngaichang deuh a, a thangkhâwk ri chu a hre lem lova. Indian hovin an sawi a lo hriat tawh angin mihringin entawna an hrâm ve chuan a thangkhâwk a awm ṭhin tih an sawi te chu a han ngaihtuah a. Tak tak a nih leh nih loh chu tawn hriat a la nei lem lova. Mahse a nih duh hmel viau chuan a hria a. Nakin lawkah an la hre mai ang chu.

Nora-i ralvênna lamah chuan a phei ta zel a. Ani chu silai vilik chungin rang takin a rawn hawi a. Thimthamah chuan a han ṭhen sak a. Mi namai chu a ni lo tawp mai. Buaina lo thleng hmachhawn tur pawhin a lo inring narawh e.

"Keimah ka nia," zawite in a han ti sap a.

"Ka hun a la zo hlei nem."

"Chawlh neih belh chu pawi I ti hran lo ang chu tiraw? Ka harh tawh hrim hrim a. Sawlaia leh reng teh ngawi ai chuan I bulah hian tâp ve ta ila ka ti deuh va."

A bulah chuan ṭhuthmun a han rem ve ta a. Zan chu a reh vawng vawng a. Khawi lamah mah chuan thil chevel awm an hmu lo. Vanah chuan arsite chu an de neuh neuh a, Pinacate ram lam chu a thim phei ruih a.

"Thlaler ram hi hetiang ang hi a ni ang tih ka lo beisei miah lo, rin aiin hnim te hi an ṭo tam angreng e," a han ti a.

"Heng hnimte hian anmahni kawng theuhah damkhaw chhuah dan an zir thiam vek tawh a lawm. Ṭhenkhatin an kung sei leh bawng hut maiah hian tui an chhekkhawl a. An chi te hi dai tlak laiin a ṭiak vat a. Thlaler hnim tam zawk hi chuan ruah tlem a tlak hma chuan an hnah leh parte hi an chhuah duh miah lova, chutah rang taka rawn parin an chuai leh vat ṭhin. "

Rodelo-a chuan a han ngaichang hlek a, a han sawi zawm zel a, "Tlangsang tak chung aṭangin heng thlaler phaizawl hi I en tawh ngai em? Thing leh hnim ṭote hi phun chawp ang maiin mumal taka kar neiin an ṭo a. A chhan chu an mamawh tawk ang ṭheuha tui hip chhuah a ngaih vang a ni."

Ngawirengin engemaw chen an han ṭhu vang vang a. Chutah a rawn tawng chhuak leh a. "Helai hmuna I tihtur hi ka hrethiam chiah lo. Ka sawi awmzia chu, enge hlawkna tur I neih ve le?"

"Enge hloh tur ka neih?"

"I nunna hi engahmah I ngai lo em ni?"

"Ngai tehreng mai," tih pahin Nora-i chu a han hawi kual a. "Rangkachak chu a ṭhen a zar hi ka duh ve pawh a ni mahna."

"I hun I khawhral mai mai a ni. Pakhat te pawh I nei lovang."

"Joe Harbin-a hian chutiang lo zawng chuan a ngaihtuah maithei a sin."

Rodelo-a chu thim lam ngun taka melh kual pah chuan a han ngawi vang vang a. Chutah, "A ti lovang, Joe-a hi a kuta rangkachak awlsam taka thehthang kual mai mai chi a ni lo. I lo inchhiar tel ve a nih chuan, I theihnghilh a tha zawk ang."

"Joe-a han deh dan vel chu ka thiam ang."

"Engemaw ti kawng zawng chuan I thei mahna." A awki ah chuan tihelna a lang lek lek a. "Jake Andrews-a pawh Sunday school zirtirtu a ni chuang hleinem tiraw."

"Enge chutah chuan I buaina?"

"Engmah.. Ka ti ve mai mai a nih kha."

"Jake-a kha mi ṭha tak a nia sin. Clint-a kha a ngaichang leh lutuk tih lohvah chuan pa ṭha leh rilru tluang deuh mai a nia. Joe Harbin a bialnu lak aṭangin rangkachak chungchang pawh kha a hria a nia. A chhan pawh zankhat Joe-a rui phur kha a inpuang deuh reuh pek a. Clint-a lah khan Jake-a’n rangkachak chu la tura kal a remtih hma chuan Jake-a kha kawp tlat si a."

"Jake-a nena in inkar hi enge a nih chiah a?"

A rawn melh deuh kâwk a. A hmel puthmang chu zan a nih avangin a lo hmu thei lo mai pawh a. "Kan chungchang chu I va ngaihven awm ve a?" a han ti a.

"Ka sawi awmzia chu… anmahni ang kawp chi hmeichhia hi I nih loh hmel em a."

"Jake-a chu a hmeichhe kawpte mizia ang angin a awm ṭhin. Wyming-a rel chetsualna aṭanga min chhan-chhuaktu a ni a. Chutihlai chuan ka thawmhnaw te chu a kâng hluah hluah a. Ka thawmhnaw kâng te chu a ṭhelh a, rel suamtu Indian ho lak aṭangin min chhanchhuak bawk a."

"Chu chu eng I tihna nge?"

"Jake-a nunah chuan ka bet tel ve tlat ni te hian ka inhre ṭhin. Min hmuh veleh khan min pawt chhuak nghal vat a. Mahse, a hnuah chuan min enkawl tha khawp mai. Jake-a kha mi hruanghrau pui mai a ni a. Midang laka a ṭawng dan ang bawkin ka lakah pawh ṭawngkam buru tak tak a hmang thova. Mahse, min duat ang reng viau lawi sia. Nupuia min neih a duh a ni"

"Ran vulhtu a ni ṭhin tiraw, a dik em?"

"Indians hovin an rante an hnawhdarh sak vek a. A in leh lo an hâl sak bawk a. Mexico lama kal a, bul ṭan that leh kha a beisei a ni."

"Tichuan, tunah helai hmunah I awm ta chu a ni a..." tih pahin thlaler lam chu thlirin, thâwm rîva ngun takin a han ngaichang a. A awki chu rawn hniamin phun ser ser ri ang chauh hian, "Hemhmun lai takah chuan…."

Thli chu a vawt ngang mai a. An hriatloh hlanin an lo inngheng chial tawh reng hi a lo ni a. Engkim mai chu a reh duk mai. Rodelo-a chuan thimtham zingah chuan an mi leh sa  nilo chevel an awm mial mahna tiin a thlir uluk êm êm reng a.

Yaquis ho chu an hnai tih a hria a. Mihring veh lam chu an thiam zawng tak a ni tih leh dollar sawmnga chuan anmahniah awmzia a neih zia pawh a hrechiang em em a ni. Chutih rual chuan chu nula, Nora-i hipna chu amahah a lo pung tial tial a. A insum hleithei tawh lo. Mahse, tunge a nih tuman an hre lova. Chutiang zawhna chu zawh chi lah a ni der si lo.

Ama chungchang thuah chuan, khawiah mah han tlângtlâkna em em a nei lo va. Hat-a erawh kha chuan a pheikhawk kha a ît hle kha a ni a. Rawn chhuhsak ngei pawh a tum em em dawn a ni.

"Nang hi a dam hnuhnung ber I nih a, Indian hovin a nung chunga an man che a nih chuan, Sam Burrows-a hnena hruai turin I ngen ang a. Nangmah tlanchhuah nan dollar za a lo pe ang. Chutiang chuan sawi la, I nunna chu an zuah mahna."

"Anih, chutiang lo zawng chuan thil kal ta se?"

"Adair Bay-ah chuan lui tui intlak ṭhenkhat a awm a. Isacher-a lo phur tur lawng a awm bawk ang. Amah chu a thi tawh a, lungkham duh suh. Lawng chu a lo awmlo a nih pawhin sangha man lawng te pawh  awm fo ṭhin a nia."

"Lo paltlang thei ta ila? Nang leh Joe Harbina-a nen chauh hian?"

Mûk taka ingngaihtuah chungin a han en vang vang a. "Chutiang a nih chuan, kei emaw Harbin-a emaw, a tuemaw zawk zawk I thlan angaih ka ring."

A inher vut a, Nora-i kokiah chuan a han dawm vang vang a. A hmel chu nguntakin a han en a, chutah, kun hniamin dimtein a hmuiah chuan a han fawp ta a. "Kha khan… chumi hun a lo thlen chuan a ṭanpui che mahna."

An awmna aṭanga hla vak lo, lung khichat awmna ah chuan Hat-a chu lungpui nghengin a ṭhu a. Thli vâwt em em mai, thaw reng laka inphenna hmun ṭha tak niin, an mi ûmte riahbuk sualna hmun pawh chiang taka hmuh theihna hmun a ni a. A mit sen rûm chuan an meichhem chu a melh rûn reng a. Riahbuk sualna velah chuan veivak zeuh zeuh leh sakawrte chu a hmu thei reng a.

A beisei dan ang chiahin ralvêng pawh an indah ngei a. Thil engkim chu a ruahman leh beisei dan ang zein a la kal a. Pinacate ram an luh tawh hi chuan an mi ûmte reng reng hi an tlanchhe thui vak thei tawh lo ṭhin. Mahse, heng mite hi chu an danglam tlat. Tui awmna hmun an hre riau a ni. Thil awmdan a han thlir vang vangin, tunge chutianga kalna tur hmun dik taka hruai zel ṭhin tu chu a hre mai a. Pa pakhat, pheikhawk thar deuh bun, Rodelo-a ngei kha a ni.

Tânin an chhuahsan tirha an neih miah loh thil engemaw ken an nei tih pawh a hria a. Chu chu ei leh in tur atan chuan a rit lam hret a ni. Chumi phurtu sakawr rualte hnu pawh hai rual lohvin an hre thei zel a. Khawiah nge an thlunkhawm tih te chenin.

Hat-a chuan amahin ruahmanna hran a lo nei ve a. Mahse, thil thar êm êm chu a awm lo. Tunhma pawhin a lo hmang fo va, a la hlawhtling ziah bawk. Chu chu ṭiaudûp hmun an thlen a, an talbuai hma chuan an bei ngai lo a ni tih hi..

Helai hmun, Pinacate ram velah hi chuan tlângkâng in a vawrhchhuah lungpui a tam lutuk a, tawmhimna leh ṭankhawhna remchâng tak tak a tam avangin an inveng thei viau dawn a. Beih pawh an khirh ṭalh ang. Phen tur awmlohna vaukam hnaih lam, tiaudup hmun inpharh zui mai an thlen hun an nghak ang a. Tumahin tui nei tawh dawn hek lo. An rilru buai chiai lai takin an thur nalh nalh tawh mai dawn a ni. Tunah chuan bitum tur bik pakhat thlang felin a buai mek a ni. 

A ruahmanna chu mawlte a ni. Ṭiaudûp hmunah chuan an ûm chhuak ang a, chumi hunah meuh chuan ei leh intur pawh an lo nei mumal tawh mang lovang. An sakawrte pawhin an thleng thei hram a nih pawhin an tha tawp an chhuah a ngai ang a. Amah leh a pasalṭhate lam lah chu, an lo tih ṭhan tawh a nih avangin bihrukna leh inphenna tur lai awmna an hre nasa mai si a. Chûng tâng chhuak hote chuan tuifinriat kam lam ngawt ngaihtuah a an buai dawn avangin, an eitur leh tui neih zawng zawng hmang zovin chulai ṭiaudûp hmun chu paltlang tumin an bei ringawt ang a. An chakna zawng zawng hmang zovin an chau chhe hle ang a. Chumi hnuah meuh chuan an hna chu a awlsam tawh teh ang chu.

A tlangpuiin a tam zawk hi chu ṭiaudupah chuan an tluhlum deuh ber ṭhin a. Anih loh chuan tui bawlhhlawh tak tak awmna ah chuan an dang chêp a, tui intlâk awmna lama an kal tur chu an vêng tlat a. Chutiang dinhmunah chuan tâng tlanchhuak te chu an hrêng hlum deuh ber ṭhin a ni. An man ngei a ni tih finfiahna a tan chauh silai chuan an kap ṭhin.

Tunah erawh chuan Hat-a chu a inngaihtuah buai ang reng hle mai. A pasalṭhate pawh chuan an lo ngaichâng ṭhap a. Pheikhawk thar neitupa khan tui awmna chu a hriat viau chuan, khawi lam kawng nge an zawh zel tak ang le? Khuarkhurum leh tlângkang lung hriam tamna khawthlang lam ai chuan khawchhak lam chu an pan a ring zawk mah a.

Hat-a chuan indomi sawmpakhat lai a nei mêk a. An vai chuan chet chhuah an chak êm êm vek tawh a. Pali chu Yaquis niin, pakhat chu Puma lama misual dan pawna hnawl mek niin, a dang zawng chu Yuma hnam an ni. An zavai chuan thukhat vua a hmun hrang hrang atanga a chahkhawm an ni.

Chutiang zat indomi nen chuan beram ang maiin chung tâng tlanchhuak hote chu an khalhkhawm ṭan dawn ta a ni. Kawng awlsam leh dik lama an kal tur vengin, a khat tawkin an kâp leh zauh ṭhin anga, a tawp ah Rangkachak leh hnehna ropui chang turin hei chen hi an lokal ta a. Chutiang a han ngaihtuah ngawt pawh chuan Hat-a chu a hlim hle mai a. A rilru pakhatah chuan, pheikhawk thar deuh bun pa kha a han ngaihtuah leh a. Phul hmuna Chinghne maltlat ang maia fing niin, a zinkawng zawh pui dan pawh chu a fing kherek riau mai a. Kawngdang te hi a hmuchhuak leh mai angem? Engpawh ni se, ṭiaudup hmun lamah chuan khalh khawm an tum phawt tur a ni. Tlang lama an kal tur an lo dan tlat theih chuan tui vânna lam an pan ngei ang. Chutiang tur chuan chêt an la tur a ni ringawt.

Hat-a chu a vehtu ho zingah chuan a hmasa ber a. An saseh tur ho chêt lâk zel dan tur chu phur fahranin a lo ngaichang reng a. Henglai Pinacate ram velah hi chuan chinchang hrelo tak an nih laiin, amah lah tawnhriat nei ṭha em em mai a lo ni bawk si. Ruahmanna pakhat a la neih chu, chinchang hrelo va Pinacate ram a vah vel hrim hrim ringawt pawh chu buaina tham a ni a. Chu chu remchangah a hmang dawn a ni.

Pathiante thlarau chu chûng tlang ramah chuan an vakvel a ni tih a hria a. Pinacate ram chu hmasang pathiante awmna niin, hmun khawhar leh tlawhpawh khât tak a ni. Boruak hranpa hi a nei ve reng reng bawk a. Ṭiauchhumte hi a rawn zing leh thut a, a chang leh nipui lai te hian vûr te hi a rawn sûr vak a. Chung vûrte chu zing lamah chuan lung chungah a lang vâr uarh a, chhunah chuan a bo leh vek ṭhin. An khalh luh tumna kawngah chuan Cholla ngaw hmun hi a awm a. Khawthlang lamah emaw khawchhak lamah emaw pawh nise, chutiang hnim hling nei karah chuan an kal a ṭul hrim hrim a. Pang him pial chuan an chhuah a rinawm lem loh a ni. Kalzel na tur awm lo kawng tawp tawp hi engemaw zat a awm a. Chutiang kawngah chuan amah ngei pawh a lo kal fo tawh a. Chutiang kawng zawh chuan hun tam tak chu an khawhral ngei dawn a. Hmun tinah chuan hnim hlingnei, inhliam miah lova chhuah theih lohna thang hlauhawm tak tak a awm a.

Chutiang kawngṭum zawh tlak lohvah chuan hlawhtling takin a hmelmate tam tak a lo khalhlut tawh ṭhin a. Cholla hlingte chuan sakawrte chu lo chhunin natuarin an talbuai a. Phaizawla anmahni mi leh sa emaw Indian hnam dangte sakawr ang lo takin an sakawrte chuan an tuar thei viau zawk a. Mahse, Hat atan chuan sakawr chu chuanna hmanraw pakhat ve mai a ni a. An thih emaw, an nata an talbuai chuan a dangah a chuang leh mai ṭhin a ni.

A tawpah chuan Hat-a pawh a muhil ta a. Khawvar veleh a lo tho ang a. A saseh tur te thihna hmun tur chu a thlang nghauh ngauh tawh mai dawn a ni. A rilruah chuan a thlang fel vek tawh lehnghal.

Tlângkângin a vawrh chhuah lungpui chungah chuan sihal hi a han û rawng rawng a. Zan lama che chi mu chikhat hi a hram dût dût a, a thlawk luap luap a. Lungpui insirkhup aṭang chuan lungte a rawn tla leh heuh heuh  ṭhin a. Arsite chu an riahbuk chung sang takah chuan an de neuh deuh a. Boruak chu a reh vawng vawng a.

 Tom Badger-a chu rawn tho chhuakin Rodelo-a bulah chuan a rawn ding a. "A va han reh em em ve?"

"Nia."

"Dan, Harbin-a hi nangmah vang hian a inthlahrung ta riau a nia. In inkar thu chu engpawh lo nise, in theih hunah in chingfel mai ang a. Tunah chuan Silai kap thei tawh phawt chu kan mamawh a ni.."

"Insual chu ka duh hleinem."

"I hriat angin, I awmdan hi mak ka ti riau a ni, Rodelo. Engvangin nge hetah hian I awm ve — Enge I zawn?"

Rodelo-a chuan a zawhna chu lo haiderin, tlangdung inkham ruah lamah chuan a han bu nghat a. "Indian I nih ve na lai hi a awm a, Tom .... Enge an nghah?"

"Hun dik tak leh hmun dik tak. Kan kal tumna hmun tur an hria a. Engtin nge chu lai hmun chu kan thlen dawn an hre bawk. "

Tom badger-a chu a han ngawi leh vang vang a. "An ruahmanna ah chuan mi pakhat chauh thah a nih ka ring."

"Pakhat maw ?"

"Aw ni e ... kan zinga dam hnuhnung ber."