Bung-13

Kid Rodelo by Louis L'Amour

BUNG SAWMPATHUMNA

Harbin-a hmai tlang vel chu ni em-na avangin a chât sen ṭial ruai mai a. A hmui rêp khi kar leh a khabehmul velah te chuan vaivut a khat vâr hung mai a. A mitmeng nunrâwnna a khat tih hriat taka dum kul mai pawh chu a mitkhur thûk tak aṭang chuan a rawn tle chhuak rú mai bawk a. Rum nghut chungin dinglamah chuan a inher a, hma hruaiin, feet engemaw zata thui vaivut dur hmun awihtlan chu a dai thla thuih thuih a. An thleng thla chiah a, chho zawngin chutiang vela thui bawk chu an lawn chhoh a ṭul leh nghal a. 

Chutiang chuan vawi hnih vawi thum an chhuk hrep a, a dawt chiahah chho an kal leh nek a, ṭiaudûp hmun chu tawp mai tura an rin laiin, ṭiaudûp tlâng dang chu an hma ah chuan a lo la in chhawng leh ta zel a. A tawp a tawpah chuan nitlak rual vel a ṭiaudûp tlang chung zawl pakhat an han chuan chhuah leh chuan tuipui chu an hmu ta a.

An thil hmuh avang chuan mak an tiin, engemawti chhung chu an ding khawng reng a. Ni chu Baja California tlangdung thim ruih piah lamah chuan a tla dawn suar suar a, chumi hma lamah chuan thil dumpawl ṭial deuh hi a inpharh zui mai a, chu chu Litengsawl (Gulf) hmun chu a lo ni tawh a.

"Kan thei ta," Harbin-a chuan a han ti thâm ṭuak a. "Lord Harry a hmingin, kan paltlang ta!"

"La ni lo deuh," Badger-a chuan a lo ti nghut a. "En teh!"

An awmna aṭanga chhim lam mel chanve vela ṭiaudûp tlang pawng sang lai zulzui chuan,  pakhat… pahnih.. pathum….. pali, Indian pali lai hi sakawr chungchuangin an lo inzui ṭhâm ṭhâm a. Ṭiaudûp tawpna chin chiah lai vel chu niin a lang nghe nghe a.

"Saw tiang zat lek te zawng dahṭhat an harsa awm lo em mai," Harbin-a chuan a lo ti a.. "Engtik hunah pawh!"

"A nih leh sawng ho saw?" chhim lam kawk chungin Nora-i chuan a lo ti ve sap a.

Chulamah pawh chuan Indian panga aṭanga paruk vel an lo awm reng tawh mai a.

Joe Harbin-a chuan han thlir ve pahin, "Tui han in puar el awl ila, sawng ho pawh ka chingfel thei mai ang."

"Tui a?" tih pahin Badger-a chuan a han thlek hâ a. "Injuns ho hi I hisap sual deuh a ni, Joe. Anmahni zawk hi kan pan hnai theih nan rem an rual fel diam tawh ang. Phên tur awm miah lohna hmun ualau laia kan kal laiin min thur nalh nalh tawh mai dawn a ni. Kan chan a chau viau ang. An duh tawka in tur tui pawh an nei ngei ang a, mulukawlh ang maiin ti hian rifle kah phak loh tawk vela hla aṭangin kan thi tur min lo nghak a nih hi."

Engpawh nise, engkim huamin chulai ṭiaudûp hmun aṭanga chhuah an tum chu a ngai ta hrim hrim a, an kal zel ta phawt a.

"Sawlai tlang bul ṭhutah sawn kan khawmuang thei ang chu," Nora-i chuan a lo ti a, "Ni êng thlâra kan lan chian tak tak hmain, a lo tlai ruih tawh dawn a, kan chawl hlek thei mahna."

"Chuti chuan engtin?" Joe-a awki ah chuan tih-elna a lang a.

A chhanna chu a langtlang vek mai. An lo nghah chuan, an thih phah ngei ang. Tuifinriat kam lam pana an kal zel pawhin, an thi tho vang.

Badger-a ṭawngkam chhân letna ni pah fawmin Barbin-a chu a han phun sup sup a, "Chuti mai chuan min tukzal tawp lovang. Ti hian kan kal char char ang a, tui awmna hmuna lo inkhuar an tum vaih chuan kan inbei hle anga ni mai alawm."

Thuamphur sakawr rual chu an tlu khu ta rum rum a. An han tal laih laih a, an tho thei ta lo. "An phur te kha phelhin rangkachakte kha Grula hi I phurhtir teh ang u," Badger-a chuan a han ti a.

An han buaipui fel hnu pawh chuan sakawrte chuan thawh zai reng an rel ta chuang lova. Mahse, Nora-i chuan zan boruak daih a lo thlen hunah Sakawrte chu an lo tho anga, engtin tin emaw tuipui kam chu thlengin, tuikhur awmna chu an kal thlen theih mai a ring a ni.

Chu ṭiau vaivut tlang hlawm chu an hmaah chuan a lo khi phuk a. An piah lamah chuan tuifinriat kam chu a inpharh zui tawh a. An awmna aṭang chuan mêl nga vel laia hla la ni mah se, tunah chuan Gulf boruak vawt pawh an tem pha ta. 

"Kan chawlh lawk hi a tha ang," tiin hmui rep khi ṭhawtin Badger-a chu a han phun sup a. "Kan chan te pawh a ṭhat phah deuh mahna."

Dan Rodelo-a pawh chu tuikhur awmna ah chuan a lo chawl mêk a. Sierra Blanca tlang bulṭhut a tuikhur tui vawt tui tak chu duhtawkin a han in khawlh khawlh a. A chawl a, a han in leh ṭhin a. Chu mai duhtawk lovin a kawrte chu phelhin a han ti huh a. A taksa te pawh chu a theih ang angin a han sil bawk a.  Chumi pah chuan uluk takin a ngaihtuahna a hmang pah reng a.

Tunah chuan Gulf chu an thleng tawh ngei ang le. Mahse chu chu a ngaihtuah duh vak lo zawk a. Badger-a chu sawi loh Harbin-a ringawt pawh chu engto tham a ni a. Mi hlauhawm tak, thuhnu dâwn lem lova thil ti rup rup duh mi leh nunrawng lutuk a ni a. Badger-a chuan hun remchang chang ranin Harbin-a chu a bawl kual vel mek pawh a ni ta ve ang.

Tuikhur bula lungpui hlim vawt ruih chu belin a han ṭhu vang vang a. A tuithawl chhe tawh chu a buaipui mek a ni. Silaimu chuan verhpawp tawh mah se, a pawp lai hnawhphui a, tui ken nana hmam theih dan tur a ngaihtuah mek a ni. 

A hmanraw hman tum Cholla ṭang bawr ṭuai mai chuan a kut te chu a chhun pem sup sup tawh a. Thir them a hmuh pawh chu a ṭangkai nêp ang reng hle mai a. A kaw hnawhna tawka suih tet na hun leh hmun lah chu a awm mang si lova. A tawpah chuan Sahuaro cactus kung zawk chu suihin a hnawh nan chuan a hmang ta a. Chutah, Tuithawl chu a han tikhat a. Tui tlem a rawn pût a. Tui huh chuan a hnawhna Sahuaro bung chu a tipuam a, a phui ta hmak mai a. A put zui ta lo.

Fimkhur takin a silai chu a han tifai leh a. Silaimu a la neih zawng zawng a vaivut kai te pawh a tifai vek a. Silai kua te chu a hawlh fai a. A mu in thun dan leh inkau dan zawng zawng chu a ṭha tawk em tih enfiahin a han kau va, a firing pin te pawhin hna a thawk ṭha a ni tih hre turin a mu tellovin han kap chhin kauh kauh a. Lung kara hmun biru lai deuh a hmuh ah chuan a han muhil leh ta a. 

A rawn harh leh meuh chuan ni chu a lo sa vin leh hle tawh a. A tuithawlte chu a la khat pap a. Lung chunga ṭhu pah chuan a kawng zawh tur lam chu a han chhut ta vang vang a.

Ṭiaudûp chhim lam inṭanna ah a awm mek tih chu a chiang a. Chhim lam zawnga a kal zel chuan hun leh tha chu a hum thei ngei ang tih a hre nain, engtia hla nge kal ngai dawn a hre bik lo. Engemaw chen a inngaihtuah hnuah, kawng tawi thei ang ber zawnga ṭiaudûpnh8 chu a lai taka paltlang phei mai chu a tum ta a ni.

Sierra tlang chu a la hnaih rih em avangin tlang chhip dang chu a la hmu pha vak lova. Hla takah chuan ruah bawhhawkin a hawrh khuar ni mai awm ser ang deuha hmun khuar deuh kuk hi a han hmu a. Chu chu a kawng zawh tur ram chin chhinchhiah nana hmangin, a rifle chu a la a, a tuithawl chu a kokiah a bat bawk a. zawimuang raihin kal a siam ṭan leh ta a. 

Chulai tlangdunga ser var ang deuh chu a en pah deuh reng a. Tunah chuan a hnunglamah awm tawhin mêl hnih khat a han kal leh a. A piah lama tlang chhip lo lang leh chu amah kaihruaitu atan a hmang leh ta a. A tir lamah chuan kal pawh a harsa hran lem lova, chu ṭiaudûp tlang hlawm lian tak zulzui chuan a kal zel a. Rin aiin nuam pawh a ti angreng ta phian a. Lei ruh chunga kal chu ang chiah lo nain, a muang chang lutuk hran lem lova.

A hnu deuhah chuan  a khirh sawt ta viau mai. Tiauvut dupah chuan pen hnih khat a han pen a, pen thum emaw lai a han tawlh leh a. Mahse, hetiang hi chu a lo hriat than tawh a nih avangin ngaiah a neih mai thei a. A kawng zawh tur chu fimkhur takin a thlang zel a. Darkar hnih khat vel a kal leh chuan mel hnih vel kal tawhin a inring a. Tuipui rim pawh  a hre thei ṭan ta a. 

A hnu lawkah chuan silai puak ri hi a han hre ta a. Hmar lam aṭanga ri chu rawn kal niin a lang. A tirah chuan silai puakri pawh niin a hre lova, mahse a han ngaihtuah leh deuhin, hetiang thlalerah chuan eng ri dang nge ni chuang ang le?

Silai dang puakri chu a hre zui ta lova. Mêl chanve dang a han kal leh a. Mualpawng pakhatah chuan tawlh thlain, a dangah a han lawnkai leh a. A chhip a thlen chuan vaivut zingah chuan a han bawk a. Vaivut sa chuan a taksa chu a kang dawn emaw tih khawpin hrehawm a ti nâ a. Chutah engemaw chen bawkin, a hma lam chu ngun takin a han thlir kual ta a. Chutah tui chu duhtawkin a han in leh khawlh khawlh a, a che chhuak leh ta a.

Thlaler ṭiauvutin chhah taka a bawh tlangkang lung ruh bâwk in a siam mualpawng sang laiah chuan a han chuang chhuak a. Tuipui chu a hmu ta a. Chawhnu lam boruak thiang takah chuan a lang pawlin a mawi hle mai a. Chutah, thlaler phaizawl inpharh duaiah ah chuan hla taka dum pheuh pheuh angin anmahni chu a va hmu ta a.

Ṭiaudûp hmun zau tak leh tuipui kam inkarah chuan phaizawl hmun hniam lai leh dil kangchahna hmun zawl a awm a. Chutah chuan hnim leh phul chi hrang hrang galletta, mesquite leh cacti te chu an ṭo pheuh pheuh a. Creosote buk te pawh hmun tinah chuan an awm hlawm a.

Chutianga hla ah chuan tutute nge tih erawh chu a va hre thei lem lova. Thil dum pheuh pheuh angin a khawm deuhin an lang thei chauh a. Anmahni hualvel chuan Yaquis ho pawh an awm a. An zavai chuan silaia kah phak lohva hlaah an awm hlawm a.

Nia, Hat atan chuan hmanhmawhna tur a awm lem lo a ni. Chulai ram zawl durh mai, silaimu leh nisa laka inphenna  awm miah lohna ah chuan an khalh chhuak mek a ni si a.

Ani pawh chuan thlir mai mai chu thei ta bik lovin a han hawi kual leh thuak thuak a. Indian hovin an hmuhtheih lohna tur hmun hniam lai deuh, chulai hmun pan pheina kawng tur chu a hmu ta a. An lo beisei dawn lo tih chu a hre nâin, hun remchang pek vak chu a ngam bik lova. A tuithawla tui chu a han dût leh vang vang a, hmun hniam lai deuh tuipui thlenga tuihawk luanna khuar fai phei deuh zui lai chu thlangin chêt a la leh ṭan ta a.

Mêl hnih khat vel laia hla a la awm Indian ho chuan an mi hual lai mekte lam hlir an ngaihven beiseiin, hmun zawl lai deuh chu vawi tam tak a paltlang a, hmun pawng sang lai deuh phen tur awm mang lohna lai a lo awm a, engpawh huamin a paltlang phei leh thuak a. Silai puak ri pawh a hre ṭan ta deuh zauh zauh a.

Thil thlen mêk dan tur chu a hrechiang em em a. Hat-a chuan an sa hual mekte chu silai kap puakin a tihṭhaih ṭan ta a ni. Rilru leh buai chiaiin awm se, phili tak chungin an thangkam aṭanga tlanchhuah tum chuan a rem dan danin bei se, an silai mu neih te chu hmang ral se a duh a ni. 

Dan Rodelo-a chuan an boruak khelh kual vel dan chu a hrechiang em em a.  Tlanchhuahna tur hun remchang an neih tlemzia pawh a hria. Mahse a hmangaih nula chu sawtah sawn a awm a. A rinawmzia finfiah theitu tur rangkachak chu a awm bawk a. A hma hun chu eng pawhnise, thil sual a tih lohzia finfiahna nen lo chuan khawvel hi a hmachhawn ngam leh tawh lovang tih a hre chiang a ni. Tin, nula chu a duh bawk a ni.

Mahse a hmabak erawh a ko khawp mai. Inbeihna aṭangin a tlanchhe ngai lo va. Chuvangin chu inbeihna a a tel tawh chuan, a râlbâng thei tawh dawn lova. A tel a nih rau rau chuan hnehtu a nih ngei a ngai bawk dawn a ni.

A âtthlak zia pawh a hai lo. Tun aṭanga darkar tlemte, minute tlemte ah, tun maiah pawh, mitthi a ni thei reng tawh a ni tih a hria a. An hual chêpna aṭang chuan Badger-a leh Harbin-a chu lo chhanchhuak ta tehreng pawh nise, anmahni nena inkah leh tho tho chu a ngai dawn a ni.

A hma lawka ruah bawhawk sûr avang chuan leilung pawh a ruh deuh hlek a. Kawr fai lai deuh chu zawh phei zelin, hmuh theih lohah a pilbo ta a. Silai puak ri pawh engemaw chen chu a hre tawh lo nain, a hlat vak tawhin a ring lova. A kalkawnga Mesquite bukin a lo hliahna lai deuh a chhuak phei leh chiah chu Indian pa nen hmaichhanah an inhmu ta hrawk mai a. Yaqui pa chuan a lu hrengin, Sipai kawr thisen kai nuai hi a ha a. Rodelo a thawm hriain kawrkamah chuan a lo bawk a.

Rodelo-a pawh chuan kap mai thei tura inringin a kut khinghnihin a Wenchester chu a lek kawh sa nain, a va hmuh meuh chuan Yaqui pa chu a hnaihchilh lutuka, kahna hman a awm ta lo a ni. A hrawkbâwk chung hret, a khabe ruh kual chhung si ah chuan a chhun chho ta nghek ringawt a. A tum tak chu fuhin, Indian pa chu râpawm deuh hian a thaw ri bawrh bawrh a. A pai let nawk nawk a, Rodelo-a chuan umzuiin dimna tel miah lovin a lu ah chuan a silai kawm lam chuan a hem leh nghek a. Vaivutah chuan a thal ta dêr a. Rodelo-a chu a han kun a, a silai mu paina kawnghren chu a pawt phelh a. Indian pa Wenchester pawh chu ama ta nen chuan a keng tel ta nghal a.

Indian pahnih hi a rualin a han hmu leh ṭhawt a. Yard sawmnga vela hlaah, luikawr kam phen chuan an lo awm a. Indian pa rifle zawk chu thlauhin ama rifle chu a han lek a. Chutih rual chuan an rawn hmu ve nghal a. An silai an lek kang chu a han hmu a. Mahse ani chuan a lo hmetpuak fel dêr tawh a.

A silai puak hmasa ber chuan chiang zetin pakhat zawk chu a va fuh nghal a. Indian pa chu thui vak lo a han petek nawk nawk a, a tlu ta a. A silai hmehpuah vawihnihna chuan Indian pa Rifle chu a thawi thuak a, a ban zulzuiin a kal chhova. A ban chu a sen nghal ruak a. Indian pa chu a khup lehlamin a han thingthi a, a rawn kâp lêt ve ta a. Ani pawh chuan a vawithum na leh vawi lina atan a han hmet puak leh ṭhuai ṭhuai a. Silaimu chuan Indian pa nghawngah leh awmah tak a va verh siah siah a.

Chutah Rodelo-a chu a tho vat a, a tlân ta nghal a. Tunah chuan a chan ṭhat ve na chu a bo ta. Tun aṭang chuan in vehna rura takah chuan tel vein, thih ngam lu pu a beitu zinga mi pakhat a lo ni ve ta. Indian engzat nge la bang a hre lova, dawrzawn khat vel an la nih a ring a, chu aia tam pawh chu an awm ring se a him ber maithei a ni.

Chulai phen tur awm mang lohna hmunah chuan Mesquite buk hniam te te awm thliah thluah chu tanhmun siam theihna awm chhun a ni mai a. Joe Harbin-a chu silai hum chungin a bawk a. A bulah Badger-a chu, a koki silaimu thawina sen nuauin a awm bawk a.

"Sawlaiah chuan enge maw thleng ta le?" tiin Harbin-a chu a han phun sup a.

 "Rawn tel ve an awm tlat mai."

"Dan Rodelo-a a nih dawn chu," Nora-i chuan a lo ti dam dap a.

Harbin-a chuan a rawn en run run a. "Hremhmun nauva chu(h)!" a han ti sup a. "Tumahin sawtiang ram zau leh thui kha tui lovin an rawn paltlang lovang."

Hun engemaw chen chu a reh leh vawng vawng a. Chutah, Harbin-a chuan Indian pakhat phe zauh hi a han hmu a. Anmahni lam chu a rawn ngaihven miah lova. Thil dang buaipui a nei a ni. La tlangvâl tak hi a ni a. Hmelma pakhat a ngaihtuah laiin a dang ngaihven tel nachang a hre lo tlat! Chuvang chuan la naupang hle mahse, a upat belh zui zel dawn ta lo a ni.

Joe Harbin-a chuan leia a bawk pil zauh chu a han hmu a. Hmelma dang pakhat a ngaihthah chu a tihsual pakhat a ni ta phawt a. A tihsual tawh chu a dangin a han zui leh nghal a, a bawh pilna ngaiah chuan a rawn dak chhuak leh a.  Pasaltha phanchang deuh chu nise, a bawh pilna aṭang khan a nghah vang vang hnuah thui tak vak sawnin, hmun dang daihah a rawn dâk chhuak leh chauh tur hi a ni a. 

Chu Yaqui tlangval chu chutiang chetdan chu vawi tam zirtir ni tawhin, a tak ramah pawh a hmang nual tawh maithei a. Mahse tun ṭum chu a theihnghilh ta tlat mai le. Dan Rodelo-a lam hlir ngaihtuahin, a bawhna kawr kam aṭang chuan muangchangin a rawn tho chhuak ṭham ṭham a.

Silaimu in a rawn fuh tih chu chiang takin a hria a, a thingthi nghal hnawk a. A kawngah chuan na takin an rawn hlap ngheng ni maiin a hria a. Nâ pawh chu a hre mang bawk silova. Mak ti tak chung chuan thawhleh a han tum a, a thei ta hauh lo mai. Muangchangin leiah chuan a tlusawp leh ta hnawk a.  Ringhlel angreng tak chung chuan a ke lam chu a han en a, hrang ta riau hian a hria a. A kawng hnung lam chu a han dap a, a kut chu a lo sen ta nuau a. A han dap ṭha leh a, silaimu luhna kua chu a hre thei a. Silaimu chuan a hnungzang ruh tak chu su chhiain khawimaw laiah a tang a ni mai thei. Che thei lovin van lam chu a en ta reng mai a. Mulukawlh te chuan an rawn hual tuau tuau a. A zâl tak tak hun chu  an lo nghak reng a.

Hat-a pawhin mak a ti kher mai. Tuemaw an hriat miah lohvin inbeihna ah chuan a rawn tel ve tlat mai! Tuemaw an la hmuh ngai miah loh chu. Mi pakhat chauh pawh a ni maithei, mahse a hriatna ril zawkah chuan chu ai pawh chuan an tam thei bawk. Inkahna chu a awm a, tunge kap a, engvanga rawn tel ve nge tih erawh a ngaihna a hre lo hle a ni.

A hote hmun hrang hranga awmte hriat tur chuan inhnuk dawk rih tura tihna signal chu a han thawn chhuak ta vat a. A hote pawhin an rawn zawm rang kher mai. An rawn thlen khawm chuan pali lai chu an kim ta lova.

Dan Rodelo-a pawh leh lam pawl tlemte awmna lamah chuan a thleng phei ve ta a. Winchester Rifle chu samkhai ang reng takin a kut pakhatin a rawn keng a, a dang pakhat pawh a la ak cheu mai! A pai lai bakah silaimu paina kawnghren dang pahnih a la hreng tel a. Ama tuithawl bakah Indian a thah tawh pa tuithawl dang ala keng bawk a. 

Thlalêr aṭanga rawn chhuakin an hnen lam chu a rawn pan mek a ni. A lo kal chu an lo thlir ṭhap a. Indian ho inhnukdawk lai pawh kha an lo hmu ve a. Mahse, hun reilote atan chauh a ni ang tih an hrechiang hle.